راه حل اکبرلو برای اینکه دانش آموزان نَقالی را بدون درک معنا اجرا نکنند - وبلاگ نوکیا

به گزارش وبلاگ نوکیا، تهران (پانا) - منوچهر اکبرلو که به همراه حامد نصرآبادیان یک مجموعه نمایشنامه بدون کلام برای اجراهای پانتومیم نوشته است و مشغول پژوهش درباره تاریخچه جشنواره بین المللی تئاتر کودک و نوجوان از شروع تا به امروز است.

به گزارش هنرآنلاین، منوچهر اکبرلو نویسنده و پژوهشگر، با این شرح که هفت نمایشنامه در نشر آماره در دست چاپ دارد گفت: سه نمایشنامه مختص مخاطب کودک است به نام های استخوان ماهی جادویی، راز پروانه ها و ماجرای دختری که شاید شاهزاده خانم بود. برای مخاطب نوجوان نمایشنامه بچه های دریا را نوشته ام. برای مخاطب عمومی نمایشنامه افسانه ماردوش اقتباسی از داستان ضحاک در شاهنامه و نمایشنامه بزرگ سال علاالدین که اقتباسی امروزی از داستان مشهور علاالدین و چهل سارق بغداد محسوب می شود. این متون در مرحله صفحه بندی است. بخش ادبیات نمایشی این انتشارات با دبیری هومن بنائی راه اندازی شده و در مدتی اندک تعداد زیادی نمایشنامه نشر یافته است.

وی بعلاوه به همراه حامد نصرآبادیان که به صورت تخصصی پانتومیم کار می نماید یک مجموعه نمایشنامه بدون کلام برای اجراهای پانتومیم نوشتند، ادامه داد: این مجموعه شامل 13 نمایش بدون کلام است. مقدمه کتاب به وسیله ناصر آقایی نوشته شده از معدود افرادی که به صورت دانشگاهی پانتومیم آموزش می دهد و خودش نیز در این زمینه کتاب آموزشی منتشر نموده است. به نظر می رسد در این زمینه ادبیات نمایشی ما بسیار کم کار بوده گرچه در بعضی جشنواره ها شاهد اجرای پانتومیم بوده ایم یا نمایشی که بدون دیالوگ اجرا شده اما جز کتاب لال بازی ها نوشته غلامحسین ساعدی که به چند دهه قبل بازمی شود هیچ کدام از اجراها به صورت کتاب منتشر نشده است. این مجموعه از سوی نشر آماره منتشر می شود.

اکبرلو که دبیری مجموعه ای درباره بزرگان سینما را در نشر گویا به عهده دارد، افزود: هر کتاب از شخصیت ها به وسیله یک نویسنده فراوری شده است و دارای سه بخش زندگینامه، معرفی کلیه آثار و اظهارنظر دیگران درباره آن شخصیت و آثار اوست. سعی شده در این مجموعه مخاطب عام و غیرتخصصی سینما مدنظر باشد. خسرو شکیبایی آزاده فخری، ساموئل خاچیکیان راضیه قلی پور، علی حاتمی پریسا ابیضی، کامبوزیا پرتوی علی حسین زاده، عزت الله انتظامی هلیا اکبرلو، پرویز پورحسینی عباس کریمی عباسی، محمدعلی کشاورز عرفان پهلوانی، جمشید مشایخی شهرام بزرگی و داود رشیدی علی جعفری فوتمی عناوین کتاب و نویسنده های آن هاست. کتاب عباس کیارستمی را نیز خودم نوشته ام. انتخاب افراد برای نگارش کتاب درباره یک شخصیت دو فاکتور داشت یکی آشنایی و مطالعه قبلی نویسنده درباره آن شخصیت و دوم علاقه شخصی نویسنده تا بتواند کتاب پر حس و حالی فراوری کند.

وی با بیان این که نشر گویا یک مجموعه نمایشنامه اقتباس از شاهنامه با دبیری سودابه امینی در حال فراوری دارد، اظهارداشت: برای این مجموعه دو نمایشنامه نوشتم. یکی اقتباس امروزی از مجموعه زنان و دختران داستان های مختلف شاهنامه شامل فرنگیس، گردآفرید، جریره و منیژه؛ سعی داشتم جایگاه زنان در شاهنامه با جایگاه امروزی زنان مقایسه شود. نمایشنامه دوم اقتباسی از تولد خاص زال پدر رستم است. می دانیم زال با شرایط جسمی خاصی متولد شده و سپس در کوه رها می شود. در این اقتباس سعی کردم به بهانه این داستان به نوجوانانی که محدودیت های جسمانی دارند و امروزه به آنان بچه ها با نیازهای ویژه گفته می شود بپردازم و شرایط آن ها را نسبت به همسالان آنالیز کنم. در این مجموعه همراه نمایشنامه یک متن نقالی وجود دارد که داستان اصلی را از شاهنامه به صورت وفادارانه به شکل نقالی مطرح می نماید تا مخاطبان با اصل داستان نیز آشنا شوند. این متن ها به ویژه در مسابقات نقالی در آموزش و پرورش کاربرد خواهند داشت. در حال حاضر این مسابقات به شکل فراگیری در آموزش و پرورش اجرا می شود اما محدود هستند متن هایی که برای آن ها نوشته شده باشند و دانش آموزان علاقه مند مجبورند از خلاصه نقالی های بزرگسالان استفاده نمایند.

اکبرلو با بیان این که طبیعی است که خلاص کردن و بعلاوه کلمات و ترکیبات سنگین باعث می شود دانش آموزان نقل ها را بدون درک کامل معنا فقط اجرا نمایند، توضیح داد: این مجموعه می کوشد بخشی از این کمبود را رفع کند. در حال حاضر به همراه داریوش سخاوت و کیومرث قنبری آذر مشغول نوشتن نمایشنامه و متون نقالی هستیم. در این مجموعه هر کتاب بخش شرح کلمات و ترکیبات اشعار فردوسی هم آمده است به این معنا که تاکید داریم در بخش نقالی حتما بخشی از اشعار فردوسی بیاید چرا که هدف نهایی آشنایی و هم نشینی با شاهنامه است. برای این که در این بخش ها نوجوانان دچار مشکل نشوند ضمن ساده کردن اشعار در قسمت نقل شرحاتی برای کلمات و ترکیبات اشعار آمده است.

او که پیش تر به علت علاقه شخصی چند کتاب تاریخچه ای و مستندسازی از تاریخ تئاتر منتشر نموده، گفت: کار نوم که در این زمینه تازه شروع شده پژوهش تاریخچه جشنواره بین المللی تئاتر کودک و نوجوان از شروع تا به امروز است. این جشنواره در 26 دوره برگزار گردیده و اولین دوره سال 70 در همدان بوده است. بعد هر کدام یک سال در بم، زاهدان و گچساران برگزار گردید و چند سال اصلا برگزار نشده. در ادامه 5 سال در اصفهان و از دهه 90 تا به امروز مجددا به همدان رفته است. در این کتاب تمامی اطلاعات مربوط به این رویداد جمع آوری خواهد شد؛ شامل عوامل برگزارنماینده، تمام نمایش های شرکت نماینده، انتخاب های جشنواره، متون چاپ شده، جشنواره ها شامل کاتالوگ نشریه روزانه و کتاب ها بعلاوه جدای از اجراها، نشست، گردهمایی، ورک شاپ و بزرگداشتی که برگزار گردیده است. این جور جمع آوری ها به اصطلاح یک بار برای همواره انجام خواهد شد این کتاب به دعوت امیر مشهدی عباس دبیر بیست وهفتمین دوره، فراوری می شود. بدیهی است که مهم ترین و بزرگ ترین مشکل در این آثار جمع آوری اسناد است.

اکبرلو افزود: متاسفانه در هیچ کدام از این 26 دوره تلاشی برای مستندسازی و حفظ اطلاعات جشنواره انجام نشده یا در حال حاضر اثری از آن ها نیست. این رویه در تمام جشنواره ها و رویدادهای تئاتر و بهتر بگوییم تمام رویدادها فرهنگی مورد غفلت واقع می شود. بی توجه به این که همه این ها بخش مهمی از تاریخ تئاتر ایران است. در گذشت زمان برای این که دریابیم تئاتر در ایران مثلا در دهه هفتاد چگونه بوده است مهم ترین بخش فعالیت های تئاتری یعنی جشنواره ها است. چیزی که الان فقط اسناد پراکنده ای از آن ها داریم. فرصت نیز کم است و باید تا بهمن ماه کتاب را آماده کنم. امیدوارم تمام اطلاعات لازم تا آن موقع تکمیل شود. پژوهش هایی این چنینی باید هر سال با نسخه نو به روز شوند که شامل تکمیل اطلاعات کتاب سال قبل، اصلاح کمبودها و اشتباهات احتمالی و افزودن دوره نو باشد. تا به حال درباره کتاب های معدود این چنینی هیچ گونه تلاشی برای به روز کردن آن اتفاق نیفتاده است. به همین علت بود که گفتم این کتاب ها یک بار برای همواره هستند و این مسئولیت پژوهشگر را برای جمع آوری هر آنچه موجود است بیشتر می نماید.