آنالیز گزارش مرکز آمار ایران؛ نرخ بیکاری در 9 استان دو رقمی شد
به گزارش وبلاگ نوکیا، مرکز آمار ایران در تازه ترین گزارش خود بیان کرد که در بهار امسال به تعداد بیکاران کشور 108 هزار نفر افزوده شده است. گزارش این مرکز نشان می دهد در بهار امسال دو میلیون و 399 هزار و 554 نفر بیکار بوده اند که این عدد نسبت به بهار سال گذشته، 0.4 درصد افزایش یافته است. ضمن اینکه، تعداد شاغلان بیش از 23 میلیون و 577 هزار نفر ذکر شده که 0.6 درصد معادل 98 هزار و 256 نفر از تعداد آن ها نسبت به پارسال کم شده است.
به گزارش اعتماد، داده های مرکز آمار حاکی از آن است که در بهار سال جاری حدود 2.4 میلیون نفر از جمعیت فعال کشور بیکار هستند. بنابراین در یک نگاه کلی، نرخ بیکاری در بهار سال جاری با افزایش 0.4 درصدی به 9.2 درصد رسیده است.
آنالیز شرایط بیکاری و اشتغال در بهار سال جاری از این حکایت دارد که از کل جمعیت کشور بیش از 63.5 میلیون نفر 15 ساله و بیشتر هستند که از بین آن ها بیش از 25.9 میلیون نفر فعالند (بیکار و شاغل) و اندازه آن نسبت به بهار سال پیش، 0.5 درصد کاهش داشته است.
افت دوباره مشارکت مالی
یکی از مهم ترین شاخص های مورد استفاده اقتصاددانان برای سنجش اندازه فعالیت ها در کشور، نرخ مشارکت مالی است. این شاخص به معنی نسبت جمعیت فعال (شاغل و بیکار) به جمعیت در سن کار است. نرخ مشارکت مالی به متغیرهایی، چون جمعیت فعال و جمعیت در سن کار که در دل خود جمعیت غیرفعال را نهفته دارد، وابسته است. در تعریف موجود محصلان، خانه داران و دارندگان عایدی بدون کار، چنانچه شاغل یا بیکار نیز بوده اند، فعال مالی محسوب می شوند. نرخ مشارکت مالی در آخرین فصل سال گذشته 40.4 درصد بود.
اما در بهار سال جاری از این هم پایین تر آمده و به 40.1 درصد رسیده است. یعنی 0.3 درصد کاهش در نرخ مشارکت مالی در نقاط شهری اتفاق افتاده است. در نقاط روستایی شرایط از این هم بدتر است و نرخ مشارکت مالی از 44.5 درصد به 43.5 درصد کاهش پیدا نموده است. باید توجه داشت که اعداد مرتبط با نرخ مشارکت مالی در کمترین سطح خود در هفت سال اخیر قرار گرفته و همچنان با یک شیب نزولی در حال حرکت است.
هرچند این امیدواری وجود دارد که در فصل تابستان، با رونق گرفتن مشاغل فصلی، شرایط برای نرخ مشارکت مالی به ویژه در روستا ها بهبود پیدا کند، اما بسیاری از این مشاغل در دسته غیررسمی نیز قرار گرفته و از امنیت شغلی خاصی برخوردار نیستند. در ماه های گذشته، مرکز آمار ایران از کاهش نرخ بیکاری نیز خبر داده بود. اما بسیاری از اقتصاددانان، کاهش نرخ بیکاری را به کاهش نرخ مشارکت مالی در سطح شهر ها و روستا ها نسبت می دادند. حالا که شرایط وخیم تر شده و نرخ بیکاری افزایش نیز داشته است.
نرخ بیکاری دو رقمی در 9 استان
گزارش مرکز آمار در جزییات معین نموده که نرخ بیکاری طی بهار سال جاری در 8 استان کشور از میانگین کشور بالاتر رفته و دورقمی شده است. نکته جالب توجه اینکه پس از استان مرزی کرمانشاه، دو استان هرمزگان و خوزستان که اولی بزرگ ترین فعالیت های بندری و کشتیرانی کشور را در خود جای داده و دومی منبع تغذیه نفتی کشور است؛ بالاترین اندازه بیکاری در میان استان های کشور را داشته اند. در خوزستان طی بهار سال جاری نرخ بیکاری به 14.1 درصد و در هرمزگان نرخ بیکاری در بهار سال جاری به 15.3 درصد و در استان مرزی کرمانشاه به 15.4 درصد رسیده است.
نرخ بیکاری در دو استان سیستان و بلوچستان و لرستان 12.8 درصد عنوان شده و در استان صنعتی اصفهان 12.3 درصد. در سه استان کردستان، چهارمحال و بختیاری و یزد نیز نرخ بیکاری در بهار سال جاری بیشتر از 10 درصد بوده است. البته این ها همه در حالی است که مرکز آمار ایران یک فرد شاغل را کسی می داند که در هفته یک ساعت کار نموده باشد. در واقع اگر این مقیاس بالاتر از این باشد؛ شاید نرخ بیکاری استان های یاد شده از این هم بالاتر برود.
نرخ بیکاری جوانان
در گزارش مرکز آمار از نرخ بیکاری جوانان 15 تا 24 ساله هم چنین عنوان شده که 24 درصد از فعالان این گروه سنی در بهار 1401 بیکار بوده اند. آنالیز تغییرات فصلی نرخ بیکاری این افراد نشان می دهد، این نرخ نسبت به بهار سال گذشته 1.9 درصد افزایش یافته است. در گروه سنی 18 تا 35 ساله نیز، 16,6 درصد از جمعیت فعال این گروه سنی بیکار بوده اند این نرخ نسبت به بهار 1400، یک افزایش دارد.
گزارشی از سهم جمعیت دارای اشتغال ناقص جمعیت 15 ساله و بیشتر نیز از این حکایت دارد که 9.7 درصد جمعیت شاغل، به دلایل مالی (فصل غیرکاری، رکود کاری، پیدا نکردن کار با ساعت بیشتر و…) کمتر از 44 ساعت در هفته کار نموده و آماده برای انجام کار اضافی بوده اند. این در حالی است که 40.3 درصد از شاغلان 15 ساله و بیشتر، بیش از 49 ساعت در هفته کار نموده اند. آنالیز اشتغال در بخش های عمده مالی نیز نشان می دهد که بخش خدمات با 51,2 درصد بیشترین سهم اشتغال را به خود اختصاص داده است. در مراتب بعدی بخش های صنعت با 32.7 درصد و کشاورزی با 16.0 درصد قرار دارند.
منبع: فرارو